
KAMULAŞTIRMA HUKUKU
Anayasanın 46. maddesi ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen, meşru ve yasal bir işlem olan kamulaştırma, kamu yararının gerektirdiği durumlarda, özel mülkiyetin devlet tarafından satın alınması veya zorla el konulmasını düzenleyen bir hukuk dalıdır. Kamulaştırma, genellikle altyapı projeleri, eğitim tesisleri, sağlık hizmetleri ve diğer kamu yararına yönelik projelerin hayata geçirilmesi amacıyla uygulanır.
Bu süreçte mülk sahibi, mülkün kamulaştırılmasına ilişkin tazminat talep etme hakkına sahiptir. Ancak, kamulaştırma işleminin hukuka uygunluğunun denetlenmesi ve tazminat bedelinin doğru hesaplanması önemlidir. Mülk sahibinin haklarını korumak amacıyla, kamulaştırma işlemleri sırasında idarenin kamu yararını açık bir şekilde ortaya koyması, sürecin tüm aşamalarında şeffaf ve adil davranması beklenir.
Kamulaştırma davalarında sıklıkla, kamulaştırma bedelinin düşük belirlenmesi, işlemlerin usulüne uygun yapılmaması veya kamu yararı gerekçesinin yeterince açıklanmaması gibi sorunlar gündeme gelir. Bu tür uyuşmazlıkların çözümünde hukuki destek almak, bireylerin haklarını etkin bir şekilde savunmalarına yardımcı olur ve sürecin adil bir şekilde yürütülmesini sağlar.

Kamulaştırmasız el atma, idarenin kamu yararına yönelik bir işlem yaparken, herhangi bir kamulaştırma sürecine başvurmadan bir kişinin mülküne el koyması veya mülke zarar vermesi durumunu ifade eder. Bu durum genellikle yol yapımı, altyapı projeleri veya kamu hizmeti projelerinde meydana gelir.
Kamulaştırmasız el atma, mülk sahibinin mülkiyet hakkını ihlal ettiği için hukuka aykırıdır. Bu tür durumlarda mülk sahibi, mülkiyet hakkının ihlali nedeniyle tazminat talep edebilir veya el atmanın durdurulması için dava açabilir. Türk hukukunda, özellikle Anayasa'nın mülkiyet hakkını güvence altına alan hükümleri çerçevesinde, kamulaştırmasız el atma mağdurlarına yasal koruma sağlanmaktadır.
Kamulaştırma Hukuku'nun Kapsadığı Davalar
-
Kamulaştırma Bedelinin Tespiti ve Tescili Davaları: Kamu idaresinin el koyduğu taşınmazın bedelinin tespiti ve bedelin hak sahibine ödenmesi sürecinde açılan davalardır.
-
Kamulaştırma İşleminin İptali Davaları: Kamulaştırma işleminin hukuka aykırı olduğu iddiasıyla açılan davalardır.
-
Kamulaştırmasız El Atma Davaları: İdarenin, kamulaştırma yapmadan bir taşınmaza el koyması nedeniyle hak sahiplerinin tazminat talebiyle açtığı davalar.
-
Değer Artış Payı Davaları: Kamulaştırma sonrası taşınmazda meydana gelen değer artışı ile ilgili açılan davalar.
-
Kamulaştırma Amacına Aykırı Kullanım Davaları: Kamulaştırılan taşınmazın, belirtilen kamu yararı amacı dışında kullanılması nedeniyle açılan davalardır.
-
Ecrimisil Davaları: Kamulaştırma yapılmadan kullanılan taşınmaz için hak sahibine haksız işgal tazminatı talebiyle açılan davalar.
-
İdarenin Sorumluluğu ve Tazminat Davaları: Kamulaştırma sürecindeki usulsüzlükler veya gecikmeler nedeniyle oluşan zararların tazmini için açılan davalar.
Bu davalarda, hukuki sürecin karmaşıklığı ve teknik detaylar nedeniyle uzman bir avukat desteği büyük önem taşır.